جلسه دفاع از پایان نامه‌ی آقای حسین خاوری با عنوان ویژگی‌های جامعه مکه در عصر بعثت و راز تحول آن از منظر قرآن کریم
یکم آبان ماه ۱۳۹۸ جلسه دفاع از پایان نامه‌ی آقای حسین خاوری با عنوان ویژگی‌های جامعه مکه در عصر بعثت و راز تحول آن از منظر قرآن کریم در سالن جلسات دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار گردید. جلسه با تلاوت آیاتی از قرآن کریم توسط آقای مهدی کاشفی، دانشجوی دانشگاه مذاهب اسلامی، آغاز شد. سپس نویسنده‌ی پایان‌نامه بعد از سلام و تقدیر و تشکر از زحمات اساتید محترم در طول نگارش پایان‌نامه به ویژه سرکار خانم دکتر زرسازان استاد راهنما، جناب آقای دکترعبدالله فرهی استاد مشاور و آقای دکتر شریعتی که داوری پژوهش را به عهده گرفته بودند، و همچنین نماینده محترم تحصیلات تکمیلی دانشگاه، آقای دکتر بهرامیان در برگزاری جلسه و سپس خوش‌آمدگویی به دانشجویان حاضر در جلسه، به بیان سؤالات تحقیق، فصول و نتیجه‌ی آن پرداخت. ابتدا نگارنده نکاتی را در مورد روش‌کار پژوهشی خود بیان کرد؛ وی چنین اظهار داشت که پژوهش حاضر دارای رویکرد قرآنی بوده و با توجه به سُوَر مکی و استفاده از تفاسیر مهم شیعه و سنی در بیان موضوع و برخی منابع مهم تاریخی انجام شده است. نگارنده همچنین اشاره کرد که عناوین موضوعات پایان‌نامه حاضر بعد از بررسی‌های بسیار از خلال آیات قرآن کریم استخراج شده و مستند به آیات سُوَر مکی می‌باشد.
بعد از توضیحات نگارنده در مورد پژوهش حاضر، جناب آقای دکتر شریعتی استاد داور به بیان محاسن پایان‌نامه پرداخت. «ابتدا اینکه سبک مطالب از به هم پیوستگی خوبی بهره برده و از چینش و گزینش صحیح مطالب نیز برخوردار است. نکته مهم و قابل توجه اینکه پژوهش بعد از یک ویراستاری و نگارش خوب آماده گردیده که مطالب روان و گویا نشان‌دهنده آن است. همچنین ارجاعات متعدد و استفاده از منابع بسیار از ویژگی‌های دیگر این پژوهش محسوب می‌شود.» در ادامه به یک سری از اشکالات و ایرادهایی که در پایان‌نامه به چشم می‌خورد، اشاره گردید و از نویسنده خواسته شد جهت بهبود پژوهش، اصلاحات صورت بگیرد؛ نویسنده اشکالات را وارد دانست و قول داد که هرچه سریع‌تر نسبت به برطرف کردن این اشکالات اقدام نماید.
استاد مشاور جناب آقای دکتر فرهی بعد از تشکر از نگارنده پژوهش و استاد راهنما ابراز داشتند که زحمت اصلی این کار بر دوش خانم دکتر زرسازان (استاد راهنما) بوده است. سپس، وی به بیان نکاتی در خصوص تعامل با دانشجو و انتظاراتی که یک مورخ از پایان‌نامه حاضر دارد، پرداخت و چنین عنوان کردند که دانشجو در رشته علوم قرآن و حدیث تحصیل کرده و تمرکز روی آیات سُوَر مکی داشته‌اند. لذا دغدغه و اهتمام لازم را در خصوص منابع تاریخی نداشتند که برای بنده قابل توجیه می باشد. در ادامه به ایراد مواردی ساختاری، محتوایی و ظاهری در جهت بهتر شدن پایان‌نامه پرداختند و در انتها تأکید داشتند این پژوهش به لحاظ استفاده از آیات سور مکی در بیان ویژگی‌های جامعه مکی در عصر بعثت و اقدامات بینشی، کنشی و روشی رسول اکرم (ص) در تغییر جامعه جاهلی به جامعه الهی دارای نوآوری بوده و برای تدوین آن زحمت زیادی کشیده شده است، مخصوصاً به عنوان یک دانشجوی افغانستانی که در ایران بوده و با مشکلات مضاعفی روبرو بوده کاری عالی و در خور تقدیر است.
در ادامه خانم دکتر زرسازان (استاد راهنما) از زحمات و فرمایشات اساتید داور و مشاور برای بهبود کار قدردانی کردند. همچنین از نگارنده پژوهش آقای حسین خاوری ابراز رضایت داشتند و بیان کردند که انصافاً این دانشجو شبانه‌روز تلاش خود را کرده و مراجعات بسیاری در جهت راهنمایی داشته‌اند و تأیید کردند که دانشجو از قلم یک دست و سلیس در بیان مطالب استفاده کرده است.
ختم جلسه دفاعیه پایان نامه آقای «حسین خاوری» تحت عنوان ویژگی‌های جامعه در عصر بعثت و راز تحول آن از منظر قرآن کریم» با اخذ نمره عالی ۱۹ به پایان رسید.
یکبار دیگر از زحمات استاد ارجمندم جناب آقای دکتر عبدالله فرهی که در بخش مشاورت پایان نامه همکاری بی سابقه ای با بنده داشته اند سپاسگزارم خداوند وجود چنین اساتید دلسوز را برای همیشه در پناه خود حفظ بفرماید و توفیق روز افزون در تمام جوانب زندگی شان را از بارگاه ایزد منان خواستارم.
ضمناً از کسانی که انتقاد و پیشنهادی در جهت بهبودی پایان نامه داشته باشند پذیرا هستم.
با تشکر «حسین خاوری»