مقاله‌ی «محمد پیش از محمد صلی الله علیه و آله» به چاپ رسید.
«محمد» پیش از محمد(ص): پژوهشی درباره اسناد و مدارک حاوی نام «محمد» پیش از اسلام
چکیده
«محمد» نام رسول خدا و خاتم‌النبیین است. گفته می‌شود این نام تا آن زمان بی‌نظیر بود؛ یعنی این نام بر هیچ فردی پیش از وی نهاده نشده بود. اما بشارت به آمدن وی نزد ادیان الهی موجب شده‌است تا صاحبان این ادیان، این مولود مبارک را نه‌تنها به صفات، بلکه حتی به نام هم بشناسند. روایت‌های برجای مانده در این باره بر اساس منابع تاریخ و سیره نشانگر اهتمام شماری از عرب‌های آشنا با بحث بشارت بعثت پیامبر خاتم برای بهره‌گیری از این نام برای فرزندانشان در دوران پیش از بعثت می‌باشد و شمار عرب‌های دارای نام «محمد» پیش از بعثت به اختلاف، ۳، ۴، ۶ و یا ۷ نفر ذکر شده‌است. کهن‌ترین منابع در این باره مربوط به سده سوم هجری است؛ از این‌رو نمی‌توان به این منابع چندان اعتماد کرد. لوح برجای مانده منسوب به کشتی حضرت نوح علیه‌السلام، لوح منسوب به حضرت سلیمان علیه‌السلام، اشارات مکتوب برجای مانده در کتاب مقدس، و همچنین کتیبه کشف شده در یمن توسط مستشرقان از جمله اسنادی است که پیش از تولد پیامبر صلّی‌الله علیه و آله به نام وی با تعابیری چون مئدمئد، حمده، احمد و محمد اشاره کرده‌اند. بررسی این اسناد نشان می‌دهد که لوح منسوب به کشتی حضرت نوح علیه‌السلام و لوح منسوب به حضرت سلیمان علیه‌السلام جعلی هستند و برای نخستین بار در کتاب علی و پیامبران سیالکوتی ارائه شده‌اند. ولی اشارات کتاب مقدس با تفسیر افرادی چون عبدالأحد داود قابل تفسیر به نام محمد صلّی الله علیه و آله است و در عین حال، کتیبه یمن مشهور به کتیبه «شَرَح‌إیل یَقبُل ذویَزأن» در توصیف محاصره نَگران (نَجران) سندی محکم، اما کمتر شناخته شده‌است. در مجموع معلوم شد که در میان تعابیر قابل اشاره در اسناد و متون موجود به حضرت محمد صلّی الله علیه و آله تا پیش از ولادت ایشان، نام مئدمئد غیر قابل قبول، و نام‌های حمده، احمد و به‌ویژه محمد (محمد) قابل پذیرش است.
واژه‌های کلیدی: احمد، حمده، مئدمئد، محمد، محمد.
“Muḥammad” before Muḥammad (pbuh): a research on documents containing the name “Muḥammad” before Islam
ʽAbdullāh Farrahī[۱]
Abstract
“Muḥammad” is the name of God’s Messenger and Seal of the Prophets. It is said that this name was unique until then; That it means, this name was not given to any person before him. But the annunciation of his coming to the divine religions has caused the owners of these religions to recognize this blessed child not only by his attributes, but even by his name. The surviving narratives in this regard, based on historical and biographical sources, indicate the interest of a number of Arabs who are familiar with the discussion of the message of the Prophet’s mission to use this name for their children in the era before the mission, and the number of Arabs with the name “Muḥammad” before the mission are mentioned as 3, 4, 6 or 7 people. The oldest sources in this regard are related to the third century AH; Therefore, these sources cannot be trusted much. The remaining tablet attributed to the ship of Prophet Noah (pbuh), the tablet attributed to Prophet Solomon (pbuh), the written references left in the Bible, as well as the inscription discovered in Yemen by Orientalists are among the documents that have mentioned his name with interpretations such as MeʼadMeʼad, Ḥamdah, Aḥmad and Muḥammad before Prophet’s birth. Examining these documents shows that the tablet attributed to Noah’s Ark and the tablet attributed to Solomon (pbuh) are fake and they were presented for the first time in the book of ʿAlī va Piyāmbarān [ʿAlī and the Prophets] written by Sialkotī. However, the references of the Bible can be interpreted as the name of Muḥammad (pbuh) with the interpretation of people like ʽAbd al-Aḥad Dawūd, and at the same time, the Yemeni inscription known as “Šaraḥ-ʾIl Yaqbul Ḏūyazʾan” describing the siege of Nagrān (Najrān) is a solid but little-known document. In general, it was found that among the interpretations that are mentioned in the existing documents and texts to the Prophet Muḥammad (pbuh) before his birth, MeʼadMeʼad is unacceptable, and Ḥamdah, Aḥmad and especially Muḥammad (MḤMD) are acceptable.
Keywords: Aḥmad, ḤamdaH, MeʼadMeʼad, MḤMD, Muḥammad.
[۱] Assistant Professor, Department of Islamic History, International University of Islamic Denominations, Tehran, Iran, farrahi@mazaheb.ac.ir.
| فهرست منابع | |
|
۱. قرآن کریم.
۲. ابن‌اثیر، أبوالحسن عزالدین علی بن محمد، أسدالغابه فی معرفه الصحابه، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹.
۳. ابن‌حبیب، ابوجعفر محمد بن حبیب بن أمیه، المحبّر، تحقیق سیّد کسروی، قاهره، دار الغد العربی، ۱۴۲۱.
۴. ابن‌حجر، ابوالفضل احمد بن علی بن حجر عسقلانی، الإصابه فی تمییز الصحابه، تحقیق عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵.
۵. ابن‌خلّکان، ابوالعباس شمس‌الدین احمد بن محمد بن ابی‌بکر بن خلّکان، وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان، تحقیق احسان عباس، قم، الشریف الرضی، ۱۳۶۴ش.
۶. ابن‌سعد، ابوعبدالله محمد بن سعد بن منیع هاشمی بصری، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۰.
۷. ابن‌عساکر، ابوالقاسم ثقهالدین علی بن حسن دمشقی، تاریخ مدینه دمشق، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵.
۸. ابن‌قتیبه دینوری، أبومحمد عبدالله بن مسلم، المعارف، تحقیق ثروت عکاشه، قاهره، الهیئه المصریه العامه للکتاب، ۱۹۹۲م.
۹. ابن‌کثیر، ابوالفداء اسماعیل بن عمر قرشی دمشقی، البدایه و النهایه، تحقیق خلیل شحاده، بیروت، دارالفکر، [بی‌تا].
۱۰. ابونعیم اصبهانی، احمد بن عبدالله بن احمد بن اسحاق بن مهران، معرفه الصحابه، تحقیق محمد حسن اسماعیل و مسعد عبدالحمید سعدنی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۲.
۱۱. امامی کاشانی، محمد، خطّ امان؛ پژوهشی در موعود ادیان، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۸۶ش.
۱۲. امیری سوادکوهی، محمد، اتمام حجت: رهیافتی به استدلال‌ها و حجت‌های گسترده اثبات حقانیت امیرالمؤمنین علی۷، قم، سلسله، ۱۳۹۱ش.
۱۳. اویسی، محسن، «کتیبه نوح۷ که روی آن نام پنج تن آل‌عبا است»، حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در امور حج و زیارت، ۲۳ مرداد ۱۳۹۷ش؛ Retrieved Dec. ۱۱, ۲۰۲۳, from https://hajj.ir/fa/۸۹۸۷۵.
۱۵. بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم، باستان‌شناسی و جغرافیای تاریخی قصص قرآن، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۲ش.
۱۶. بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم، کشف کشتی نوح در جودی، تهران، دانشگاه مذاهب اسلامی، ۱۳۸۸ش.
۱۷. بنیامین، داود، محمد در تورات و انجیل، ترجمه فضل‌الله نیک‌آیین، تهران، نشر نو، ۱۳۶۱ش.
۱۸. حسینی طهرانی، سید محمدحسین، معادشناسی، دوره علوم و معارف اسلام ۳، تهران، انتشارات علامه طباطبایی، ۱۳۸۱ش.
۱۹. حمیری کلاعی اندلسی، ابو‌الربیع سلیمان بن موسی بن سالم، الإکتفاء بما تضمنه من مغازی رسول الله صلّی الله علیه و سلّم و الثلاثه الخلفاء، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰.
۲۰. ذهبی، ابوعبدالله شمس‌الدین محمد بن احمد، میزان الإعتدال فی نقد الرجال، تحقیق علی محمد معوض و عادل احمد عبدالموجود، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۶.
۲۱. روبن، کریستین ژولین، ۱۴۰۰ سال پادشاهی در عربستان پیش از اسلام، ترجمه محمدعلی خوانین‌زاده، تهران، انتشارات حکمت، ۱۴۰۱ش.
۲۲. سهیلی، ابوالقاسم عبدالرحمن بن عبدالله سهیلی خثعمی، الروض الأنف فی شرح السیره النبویه لإبن‌هشام، به کوشش عبدالرحمن الوکیل، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۱۲.
۲۳. سبحانی، جعفر، أحمد موعود الإنجیل، بیروت، دار الهادی للطباعه و النشر و التوزیع، ۱۴۱۳/۱۹۹۳م.
۲۴. سیالکوتی، سید محمود، علی و پیامبران: پیشگوئی پیامبران گذشته درباره خاتم انبیاء و اهل‌بیت گرامیش و توسلشان به این بزرگواران، ترجمه سید محمد مختاری، تهران، بنیاد بعثت، ۱۳۷۰ش.
۲۵. شبستری، شیخ محمود، گلشن راز، تصحیح جواد نوربخش، تهران، خانقاه نعمت‌اللهی، ۱۳۵۵ش.
۲۶. شیخ‌شعاعی، فهیمه و پرستو مسجدی، «بررسی باستان‌شناسی مکان کشتی نوح از منظر قرآن»، قرآن، ادب و هنر (مجموعه مقالات)، اصفهان، دانشگاه اصفهان، ۱۳۸۵ش؛ Retrieved Dec. ۱۱, ۲۰۲۳, from https://rasekhoon.net/article/show/۸۶۷۹۹۱.
۲۸. صادقی تهرانی، محمد، بشارات عهدین در آنچه پیمبران الهی راجع به پیمبر اسلام پیشگویی کرده‌اند، قم، شکرانه، ۱۳۹۲ش.
۲۹. فاسی، تقی‌الدین محمد بن احمد، شفاءالغرام بأخبار البلد الحرام، ترجمه محمد مقدس، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش.
۳۰. فان. اِس، یوزِف، کلام و جامعه در سده‌های دوم و سوم هجری: تاریخ اندیشه‌ی دینی در صدر اسلام، ترجمه فرزین بانکی و احمدعلی حیدری، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۳۹۷ش.
۳۱. مقریزی، ابوالعباس تقی‌الدین احمد بن علی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفده و المتاع، تحقیق محمد عبدالحمید نمیسی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰.
۳۲. مونس، حسین، اطلس تاریخ اسلام، ترجمه آذرتاش آذرنوش، تهران، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۸۵ش.
۳۳. نویری، شهاب‌الدین احمد بن عبدالوهاب، نهایه الأرب فی فنون الأدب، قاهره، وزاره الثقافه و الإرشاد القومی، ۱۴۲۳ق/۲۰۰۲م.
۳۴. «استغاثه حضرت سلیمان به (پنج تن آل عبا)»، العتبه الحسینیه المقدسه، ۲۰۱۵م؛ Retrieved July. ۰۲, ۲۰۲۴, from https://imamhussain.org/persian/۱۲۶۵۲.
۳۶. «توسل انبیای الهی به پنج تن آل‌عبا در کلام علامه طهرانی»، ۱۷ دی ۱۳۸۶ش؛ Retrieved Dec. ۱۱, ۲۰۲۳, from https://iqna.ir/fa/news/۱۶۱۸۳۰۴.
۳۸. «کتیبه سلیمان۷ که روی آن نام «پنج تن آل‌عبا» است + عکس»، ۲۸ اسفند ۱۳۹۵ش؛ Retrieved Dec. ۱۱, ۲۰۲۳, from https://www.tasnimnews.com/fa/news/۱۳۶۰۰۳۶.
۴۰. «کتیبه نوح۷ که روی آن نام پنج‌تن آل‌عبا است + عکس»، ۶ فروردین ۱۳۹۶ش؛ Retrieved Dec. ۱۱, ۲۰۲۳, from https://www.tasnimnews.com/fa/news/۱۳۶۴۱۷۰.
۴۲. «کتیبه‌‌های جعلی سلیمان و نوح از کجا آمده‌اند؟»، ۲۸ آبان ۱۳۹۷ش؛ Retrieved Nov. ۳۰, ۲۰۲۳, from https://factnameh.com/fa/fact-checks/۲۰۱۸-۱۱-۱۹-solomon-inscription.
۴۴. «کشف کشتی نوح با کتیبه ۵ تن آل‌عبا پس از ۴۰۰۰ سال + عکس‌ها»، ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۲ش؛ Retrieved Dec. ۱۱, ۲۰۲۳, from http://askdin.com/thread.
۴۶. «لوح باستانی توسل حضرت سلیمان۷ به پنج تن آل‌عبا»، ۱ بهمن ۱۳۹۶ش؛ Retrieved Nov. ۳۰, ۲۰۲۳, from https://article.tebyan.net/۴۰۳۸۳۴.
۴۸. مولوی، جلا‌ل‌الدین محمد بن محمد، مثنوی معنوی: بر اساس نسخه‌ی قونیه مکتوب به سال ۶۷۷ق و مقابله با تصحیح و طبع نیکلسون، به کوشش قوام‌الدین خرمشاهی، تهران، ناهید، ۱۳۷۸ش.
۴۹٫ Beeston, Alfred Felix Landon; “Two Biʾr Ḥimā Inscriptions Re-Examined”, Bulletin of the School of Oriental and African Studies )BSOAS( vol. 48, no. 1, 1985.
۵۰٫ Beeston, A.F.L., M.A. Ghul, W.W. Müller & J. Ryckmans; Sabaic Dictionary (English-French-Arabic)/ Dictionaire Sabéen (anglais-français-arabe); éditions Peeters, Louvain-la-Neuve, Yemen: Publication of the University of Sanaa, YAR, 1982.
۵۱٫ Dawud, ʿAbdu ‘L-Ahad; Muhammad in the Bible; Malaysia: Penerbitan Pustaka Antara, third edition, December 1987.
۵۲٫ Robin, Christian Julien, “Ḥimyar, Aksūm, and Arabia Deserta in Late Antiquity: The Epigraphic Evidence,” in Fisher, Greg (ed.); Arabs and Empires before Islam; United Kingdom: Oxford University Press, first edition, 2015.
۵۳٫ van. Ess, Josef; Theologie und Gesellschaft im 2. und 3. jahrhundert Hidschra: eine Geschichte des religiösen Denkens im frühen Islam; Band I, Berlin-New York: Walter de Gruyter, 1991.
۵۴٫ Zammit, Martin K., A comparative lexical study of Qur’anic Arabic, Leiden-Boston-Köln: Brill, 2002
۵۵٫ תורה, נביאים, כתובים/ Law, Prophets, Writings; the old testament in the original tongues Jacob ben Chayim Textus Receptus with critical apparatus, [London:] revision: Tigran A. Aivazian, 25th April 2003.
|
منبع