پرسش‌های آزمون تاریخ صدر اسلام
- چرا به عرب، «عرب» گفته می‌شود؟
- درباره معنای واژه‌ی عرب و ریشه‌ی نژادی قوم عرب بحث کنید.
- چرا به دوران قبل از اسلام دوران جاهلیت گفته می‌شود؟
- بر اساس تقسیم‌بندی قلقشندی، عرب‌ها به چند دسته تقسیم می شوند؟ توضیح دهید.
- اقوام عرب چگونه تقسیم‌بندی شده‌اند؟ توضیح دهید .
- منظور از عرب مستعربه چیست؟ به اختصار و همراه با مثال بیان کنید.
- عرب عاربه به چه نوع عربی گفته می‌شود؟ همراه با مثال توضیح دهید.
- مقصود از عرب بائده چه کسانی است؟ به اختصار بیان کنید.
- چند سال قبل از بعثت را دوران جاهلیت می‌گویند و محدوده‌ی جغرافیایی آن در کجا بود؟
- پیش از اسلام، چه حکومت‌هایی در جنوب عربستان شکل گرفت؟ یکی از آنها را به اختصار معرفی کنید.
- تقسیم‌بندی جغرافی‌دانان عرب و مسلمان را از عربستان به اساس دیدگاه منسوب به عبدالله بن عباس توضیح دهید.
- تقسیمات جغرافیایی عربستان را به اساس دیدگاه جغرافیایی‌دانان یونان باستان و لاتینی بیان کنید.
- سنت «ثأر» را توضیح دهید.
- سنت «جوار» را شرح دهید
- در دوران جاهلیت علم را چه چیزی بر می‌شمردند؟
- چند نمونه از پیمان‌های قبیله‌ای دوران جاهلیت را که مورد تأیید اسلام نیست، نام ببرید .
- «حلف» در لغت به چه معناست و یک نوع حلف نام ببرید که مورد تأیید اسلام است و آن را به اختصار توضیح دهید.
- «حلف الفضول» را به عنوان یکی از پیمان‌هایی که محمد (ص) در عصر پیش از بعثت در آن حضور یافت، تبیین و بررسی کنید.
- واقعه‌ی «اصحاب الأخدود» را توضیح دهید.
- واقعه‌ی «اصحاب فیل» را شرح کنید.
- جایگاه سیاسی دو دولت عرب مهاجر غسانیان و لخمیان و رابطه آنها با یکدیگر و دولت متبوعشان را مورد بررسی قرار دهید.
- مهم‌ترین بازتاب واقعه‌ی «اصحاب الأخدود» را تبیین کنید.
- نفوذ کیش یهود در جزیرهالعرب پیش از اسلام چگونه بود؟ توضیح دهید.
- ادیان و اعتقادات رایج در سرزمین عربستان تا پیش از ظهور اسلام چه بود؟ بیان کنید.
- دین و مذهب عرب دوره‌ی جاهلی را تبیین کنید.
- بت‌پرستی در بین عرب پیش از اسلام به چه نحوی شروع شد و چقدر گسترش پیدا کرد؟
- برخی از بت‌های مشهور را که در قرآن هم به آنها اشاره شده است، نام ببرید.
- مشهورترین بت‌های عربستان جنوبی را ذکر کنید.
- بت‌ها با توجه به جنس ماده‌ای که از آن ساخته می‌شوند، چند دسته هستند؟ نام ببرید و توضیح دهید.
- به چه دلیل در دوره‌ی پیش از اسلام کیش مسیحیت در جنوب عربستان حاکم می‌شود؟
- در دوره‌ی جاهلیت «علم» را چه چیزی برمی‌شمردند؟
- هاشم بن عبدمناف چه کسی بود؟ ارتباط وی با تجارت را توضیح دهید.
- صحراهای مشهور عربستان را نام ببرید و آنها را معرفی کنید.
- به سؤالات زیر درباره‌ی خورشیدپرستی پاسخ کوتاه دهید .
الف) خورشید در میان عرب جاهلی به چه نامی مشهور بود؟
ب) از جمله مراسم و مناسک مربوط به آیین خورشیدپرستی عربستان چه بود؟
ج) نخستین کسی که عبدالشمس نام گرفت، چه کسی بود؟
- در دوره‌ی جاهلی ماه به عنوان خدا در کدام قبایل مورد ستایش قرار می گرفت و به چه نام‌هایی مشهور بود؟
- جایگاه زن در جامعه‌ی عرب عصر جاهلی را تبیین و تحلیل نمایید.
- ازدواج «مقت» را که در دوره‌ی جاهلیت متداول بود، شرح دهید.
- مشهورترین بازرگانان مکه را که از طریق رباخواری و تجارت ثروت‌اندوزی می‌کردند، نام ببرید.
- چند مورد از آداب و رسوم غلط دوران جاهلیت را نام ببرید.
- «حکم الجاهلیه» را تعریف و تبیین کنید.
- «ظن الجاهلیه» را توضیح دهید.
- «تبرج الجاهلیه» را شرح دهید.
- «حمیه الجاهلیه» را توضیح دهید.
- واژه‌ی «قریش» را تحلیل و بررسی کنید.
- سه بازار مشهور شمال عربستان در دوره‌ی جاهلی را نام ببرید و هر یک از این بازارها را به اختصار معرفی کنید.
- عوامل مهمی را که در استمرار حیات مکه نقش مهمی داشتند، نام ببرید و توضیح دهید.
- سنت‌ها و مناصبی را که قصی بن کلاب آنها را شخصاً پایه‌گذاری کرده یا به آنها نظم خاصی بخشیده است، نام ببرید و هر یک را توضیح دهید.
- تقسیم‌بندی واحدهای اجتماعی برخی از مورخان و علمای انساب از عرب عصر جاهلی را با ذکر مثال نام ببرید.
- نام ۴ تن از همسران رسول خدا (ص) را فقط نام ببرید.
- نام فرزندان پیامبر (ص) را ذکر کنید.
- مهم‌ترین کالاهایی را که بازرگانان مکه در تجارت آنها فعال بودند، نام ببرید.
- وجوه مختلف در رابطه با ملقب شدن رسول خدا (ص) به «محمد امین» را بیان کنید .
- دلایل و عوامل مختلفی را که موجب شد رسول خدا (ص) را به حلیمه‌ی سعدیه بسپرند، تبیین کنید.
- چند نمونه از وقایع خارق‌العاده و ارهاصاتی را که در زمان میلاد رسول خدا (ص) رخ داده است، شرح دهید.
- دیدگاه‌ها و روایات مختلف راجع به اینکه رسول خدا (ص) پیش از بعثت چه دینی داشتند و بر اساس چه شریعتی احکام شرعی خودشان را انجام می‌دادند، تحلیل و بررسی کنید.
- جنگ‌های فجار را شرح دهید .
- سه نقل مشهور را درباره‌ی زمان وفات پدر رسول خدا (ص) ذکر کنید.
- تاریخ میلاد رسول خدا (ص) را بر اساس نقل‌ها و روایات مشهور ذکر کنید .
- بر اساس روایات مشهور در منابع تاریخی، سفر رسول خدا (ص) به شام، مواجه‌ی ایشان با بحیرای راهب و پیش‌گویی بحیرا از مبعوث شدن رسول خدا (ص) را شرح دهید.
- منظور از اینکه پیامبر «اُمّی» بوده است، را بر اساس دیدگاه مفسران شرح دهید.
- چند نشانه از آمدن محمد (ص) در قصص انبیا و کتاب مقدس و در نزد یهودیان ذکر کنید .
- کیفیت نزول نخستین آیات وحی الهی به حضرت محمد (ص) را توضیح دهید.
- بحث از نزول تدریجی و دفعی قرآن را تبیین و تحلیل کنید.
- دیدگاه‌های گوناگون را درباره‌ی نزول نخستین آیه و سوره بر رسول خدا (ص) توضیح دهید.
- گزارش‌های مربوط به نخستین ایمان‌آورندگان به رسول خدا (ص) را براساس کهن‌ترین منابع تاریخی نقد و بررسی کنید.
- چه کسانی بعد از مبعوث شدن رسول خدا (ص) به دشمنی با ایشان برخاستند و علل این دشمنی چه بود؟
- دو عامل از مهم‌ترین علل و انگیزه‌های مخالت قریش را با رسول خدا (ص) در سال‌های اول دعوت ذکر کنید و به اختصار توضیح دهید.
- برخی از اقدامات و واکنش‌های اشرافیت مکه در مقابل پیامبر و نامسلمانان را فقط نام ببرید.
- ایمان ابوطالب را مورد بحث و بررسی قرار دهید.
- پیشنهادهای مشرکان قریش به ابوطالب و حمایت سریع ابوطالب از محمد رسول الله(ص) را بیان کنید.
- سیاست استهزاء مشرکان قریش را نسبت به پیامبر اکرم (ص) شرح دهید.
- چند مورد از بهانه‌جویی‌هایی را که مشرکان قریش نسبت به پیامبر می‌کردند، تبیین کنید.
- تهمت‌هایی را که مشرکان قریش و دشمنان اسلام به پیامبر (ص) می‌زدند، نام ببرید.
- جریان اسلام آوردن عمر بن خطاب را تبیین کنید.
- داستان اسلام آوردن حمزه سیدالشهدا را تشریح کنید.
- چرا و چگونه حمزه، عموی پیامبر و عمر بن خطاب اسلام آوردند؟
- واقعه‌ی «اسراء و معراج» رسول خدا (ص) را توضیح دهید.
- روایت‌هایی را که در باره‌ی معراج رسول خدا (ص) می‌باشد، می‌توان به چند دسته تقسیم‌بندی کرد؟
- ماجرای سفر تبلیغی پیامبر به طائف و اسلام آوردن عداس را توضیح دهید.
- منظور از «عام‌الحزن» چیست؟ به اختصار توضیح دهید.
- نخستین هجرت مسلمانان به کدام سرزمین بود؟ شرح دهید.
- چرا پیامبر اکرم (ص) حبشه را برای هجرت انتخاب کردند؟
- روایات مربوط به هجرت اول مهاجران به حبشه و علل بازگشت زودهنگام آنها به مکه را نقد و بررسی کنید.
- چند تن از افرادی را که در هجرت دوم به حبشه حضور داشتند، نام ببرید.
- ماجرای شعب ابی‌طالب را توضیح دهید.
- علت اهمیت هجرت را در طول حیات رسول خدا (ص) توضیح دهید.
- تفاوت دوران مکی و مدنی چیست؟
- زمینه‌های هجرت چگونه فراهم شد؟ نقش انصار و مهاجرین را توضیح دهید.
- هدف رسول خدا از انتخاب عناوین انصار و مهاجرین چه بود؟
- مزایای پیمان و بستن عهد میان انصار و مهاجرین چه بود؟
- وضعیت معماری شهر یثرب بعد از هجرت رسول خدا (ص) چگونه شد؟
- مهم‌ترین اقدام حضرت محمد (ص) را که از علل خاتم‌النبیین بودن ایشان شمرده می‌شود، شرح دهید؟
- درباره‌ی جامعه‌ی قرآنی در زمان پیامبر اکرم (ص) توضیح دهید.
- مقدمه‌ی هجرت رسول اکرم (ص) به مدینهالنبی کدام واقعه بود؟
- یهودیان ساکن یثرب با چه هدفی به این شهر مهاجرت کرده بودند؟
- تفاوت‌های جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی مکه و یثرب را توضیح دهید.
- مقدمات هجرت مسلمانان چگونه فراهم شد؟
- علل گرایش اوس و خزرج به رسول خدا (ص) چه بود؟
- شکل‌گیری نخستین بیعت عقبه را توضیح دهید.
- علت نام‌گذاری نخستین بیعت عقبه به «بیعهالنساء» چه بود و چه مفادی داشت؟
- درباره‌ی «بیعهالحرب» و تفاوت آن با «بیعهالنساء» توضیح دهید.
- پس از شکل گیری «بیعهالحرب» مشرکان قریش چه کردند؟
- مهم‌ترین مجلس مشورتی مکه چه بود و در ماجرای هجرت چه تصمیمی در آنجا گرفته شد؟
- رسول خدا در شب «لیلهالمبیت» هنگام خروج از منزل چه اعمالی انجام دادند؟
- محل ساخت خانه‌ی رسول خدا (ص) در مدینه چگونه مشخص می‌شود؟
- در کتب سیره و تاریخ به چه موضوعاتی توجه بیشتری شده است؟
- روایات مربوط به تعداد غزوات رسول خدا (ص) و علل اختلاف میان آنها را بیان کنید.
- سریه و غزوه چه تفاوت‌هایی باهم دارند؟
- غزوه‌ی بدر را تحلیل کنید.
- غزوه‌ی احد را تحلیل کنید.
- آیا اسلام با جنگ پیشرفت کرد؟ چرا؟ توضیح دهید.
- «فتح مبین» به کدام واقعه می‌گویند و در چه سالی رخ داد؟ منظور از «فتح قریب» پس از آن چیست؟
- چه فعالیت‌هایی موجب گسترش اسلام و موفقیت مسلمانان در فتح مکه شد؟
- اطلاعات سوره‌های مکی و مدنی و نحوه‌ی تشخیص سوره ها از یکدیگر را توضیح دهید؟
- تفاوت اهداف رسول خدا (ص) را در دوران مکی و مدنی توضیح دهید؟
- قانون‌گذاری اسلامی و قانون‌گذاری در دوران پیش از اسلام را با یکدیگر مقایسه کنید؟
- پژوهشگران قوانین وضع شده از پیامبر (ص) را به چند دسته تقسیم کرده‌اند؟ توضیح دهید.
- اصل تدریج را توضیح دهید.
- سه دسته‌ی اصلی دشمنان اسلام را نام ببرید و درباره‌ی هرکدام به اختصار توضیح دهید.
- سریه‌ی عبیده بن حارث را توضیح دهید.
- روایت کنیه‌ی ابوتراب را که از غزوه‌ی عشیره نقل شده است، تعریف کنید.
- سپاه عیون چیست؟
- ماجرای عبدالله بن جحش را شرح دهید.
- آیه‌ای را که درباره‌ی جنگ در ماه حرام بر پیامبر خدا (ص) نازل شد، توضیح دهید.
- دو واقعه‌ی بزرگ رخ داده در سال دوم هجرت کدام وقایع بودند؟
- نسب یهودیان بنی‌قینقاع و محل زندگی‌شان را بیان کنید.
- کدام اتفاق باعث آشکار شدن فتنه‌ی بنی‌قینقاع شد؟
- حکم مسلمانان درباره‌ی قبیله‌ی بنی‌قینقاع چه بود و توسط چه کسی صادر شد؟
- درباره‌ی اسرائیلیات و اقدامات یهودیان در مدینه توضیح دهید.
- دو تاریخ نقل شده برای تغییر قبله‌ی مسلمانان را بنویسید و توضیح دهید که کدام تاریخ صحیح تر است.
- توضیح دهید که چرا مسلمانان ابتدا به سوی بیت‌المقدس نماز می‌خواندند؟
- دلیل پیامبر برای تغییر قبله مسلمین چه بود؟
- آیات سوره‌ی آل‌عمران را که درباره‌ی غزوه‌ی احد نازل شدند، تحلیل کنید.
- منافقین در جریان غزوه‌ی احد چه کارهایی انجام دادند؟
- اوضاع مسلمانانی که در جنگ احد حضور داشتند پس از جنگ چگونه بود؟
- مقدمه‌ی غزوه‌ی حمراءالاسد چگونه فراهم شد؟
- شرط پیامبر برای حضور مردان جنگی در حمراء الاسد و علت آن را توضیح دهید.
- ماجرای «افک» را توضیح دهید.
- چه امری در نقل عایشه از ماجرای افک تردید ایجاد می‌کند؟
- علل ابهامات ماجرای افک چیست؟
- گزارش‌های شیعی قضیه‌ی افک را چگونه نقل کرده‌اند؟
- علت و تاریخ جنگ احد را شرح دهید؟
- مشرکان هزینه‌های سپاه را در غزوه‌ی احد چگونه فراهم کردند؟
- هند برای کشتن حمزه سیدالشهدا چه اقدامی انجام داد؟
- سه تن از زنانی که در غزوه‌ی احد مشرکان را همراهی می‌کردند نام ببرید و بگویید چه کاری انجام می‌دادند؟
- نظر رسول خدا (ص) درباره‌ی غزوه‌ی احد چه بود و سرانجام چه اقدامی صورت گرفت؟
- تعداد سپاهیان اسلام در غزوه احد چقدر بود و عوامل کم شدن افراد سپاه چه بود؟
- در منزل شَوط چه اتفاقی رخ داد؟
- علل سکوت پیامبر در برابر عبدالله بن ابی و منافقان مدینه را توضیح دهید.
- نحوه‌ی چیدمان سپاه توسط پیامبر در غزوه‌ی احد چه بود؟ چرا؟
- غزوات فتح مکه، احزاب، بدر کبری و احد به ترتیب در چه سال‌هایی رخ دادند؟
- ماجرای غزوه‌ی بنی‌نضیر را تبیین کنید.
- نخستین صحابی ایرانی چه کسی بود و چگونه اسلام آورد؟ توضیح دهید.
- چگونگی رخداد غزوه‌ی احزاب را توضیح دهید.
- علل ناکامی مشرکان را در غزوه‌ی احزاب تحلیل و بررسی نمایید.
- عمده‌ترین عوامل تأثیرگذار را در ناکامی قریش برای عبور از خندق در جنگ احزاب تبیین کنید.
- روایت‌های مربوط به فرجام غزوه‌ی بنی‌قریظه را نقد و بررسی کنید.
- بندهای مربوط به پیمان صلح حدیبیه را بیان کنید.
- پیامبر خدا (ص) در سال هفتم هجری برای کدام پادشاهان نامه فرستاد و سفیران وی چه کسانی بودند؟
- چگونگی فتح مکه را تبیین و بررسی کنید.
- ماجرای غزوه‌ی حنین را توضیح دهید.
- واقعه‌ی غدیر خم را تحلیل و بررسی نمایید.
- درباره‌ی مفهوم «مولی» در روایت مشهور غدیر بحث کنید.
- ماجرای اعزام سپاه اسامه را بیان کنید.
- منظور از «مصیبه یوم الخمیس» چیست؟ توضیح دهید.
- روایات مربوط به رحلت پیامبر خدا (ص) را نقد و بررسی نمایید.